Last updated on 23/06/2023
Belgen en Hollywood ? Wie ? Wanneer ? Wat ?
Audrey Hepburn, geboren te Elsene had een mooie carrière als actrice et stond tegenover de grootten van die tijd zoals bijvoorbeeld in ‘Roman Hollyday’ met Gregory Peck.
En vooral, voor de jongeren onder ons, JCVD geboren te Sint-Agatha-Berchem en zijn films met vechtsporten, vooral ‘Universal soldier’ van 1992.
Maar, er was ook … een Belgische schaker die speelde tegen, tijdens een avond, één van de heilige monsters van Hollywood: Humphrey Bogart (ook gekend als ‘Bogie’), himself !
Dat is de anekdote waarover dit artikel gaat.
Paul Limbos ( 1914- 1987) was een zeer goede schaker en hij behaalde zelfs tweemaal de nationale titel in 1961 en 1963.
Het was het grote tijdperk van de O’Kelly van Galway, Soultanbeieff, Boey, Lemaier en Van Seters onder andere.
Het palmares van Paul Limbos is indrukwekkend. Ook al omdat hij dokter was gedurende vele jaren in Belgisch Congo, waar schaaktoernooien of zeer uitzonderlijk waren of zelfs onbestaande.
Na een verblijf in België voor aanvullende studies in de tropische ziektes besliste hij in de lente van 1950 om terug te keren naar Congo.
Toen hij aankwam in Stanleyville (het huidige Kisangani) komt hij te weten dat zijn logeerplaats nog niet klaar is. Hij beslist dan ook om in het Sabena hotel te verblijven, die toen gekend stond om de crews van de nationale luchtvaart maatschappij te ontvangen die er tijdens een tussenstopralisateur waren.
Hij is pas klaar met uitpakken als hem verteld wordt dat de plaats ook bezocht wordt door een ploeg die een film aan het maken zijn en die uit Amerika komen;
Zo is John Huston, een Amerikaanse regisseur, die verschillende bioscoop klassiekers op zijn naam heeft staan, waaronder de ‘Maltese Falcon’, had beslist om de voornaamste scènes van zijn film ‘The African Queen’ te draaien in de omgeving van Stanleyville en in de volle jungle. De twee voornaamste acteurs waren Katharine Hepburn en Humphrey Bogart. Het traject van Stanleyville naar de plaats van de opnames (op de rivier Ruiki) waren al fysiek een zeer zware opgave.
Onder een verzengende hitte of bakken regen, spaart het tropische ecosysteem de westerlingen met hun veel te fragiele huid niet. Vleesetende mieren, muggen, slangen, malaria zorgen ervoor dat de opnames een echte chaos worden. Bijna iedereen valt ziek, uitgezonderd Huston en Bogart, die beiden draaien op whisky (zelfs om hun tanden te poetsen!).
Tijdens de avond komt iedereen samen in de veranda van hotel Sabena.
Humphrey Bogart, grote fan van het edele spel, denk maar aan de film ‘Casablanca’, vult dan ook zijn tijd door met iedereen te spelen.
Paul Limbos, geïnteresseerd, gaat ook naar de veranda om te zien hoe het heilig monster van Hollywood zich beweegt over de 64 vakken.
Op een bepaald moment is Bogart zich bewust van zijn aanwezigheid en vraagt hij hem:
– you play chess ?
– yes
– Please take a seat.
Bogart stelt voor : do you agree with a buck (1) a game ?
-yes
En zo begint de lange avond.
Stel u de situatie voor, onze nationale Paul spelend tegen de grote Bogart geflankeerd door Katharine Hepburn en langs de andere kant de vrouw van zijn tegenstander, de zeer mooie Lauren Bacall.
Nooit zal zijn glas whisky te lang leeg worden gelaten, ondanks de suggestieve blikken van deze dames zal de hand van Paul Limbos nooit beven.
Op het einde van de nacht zal er gezegd worden dat Humphrey ‘a lot of money’ verloren heeft.
De volgende avond, toen Paul Limbos nogmaals naar de veranda gaat, zal Humphrey Bogart hem compleet negeren, hij had begrepen dat hij de vorige avond te maken had gekregen met een meester van het edele spel, een trouwe dienaar van onze godin Caïssa.
Ondanks zijn indrukwekkend palmares zal Paul Limbos op internationaal vlak gekend blijven als ‘a man who played chess with Humphrey Bogart during the filming of ‘The African Queen’ in 1950’.
Het is vermeldenswaard dat Humphrey Bogart een ‘Oscar’ zal ontvangen voor zijn rol in de film.
Er blijkt een toeschouwer van die unieke avond te zijn die de gespeelde zetten heeft kunnen noteren van één van de vele partijen die de hoofdrolspelers die avond gespeeld hebben.
(1) Buck of dollar, in Amerikaans dialect, zeer sterke munt in die tijd.
Ref : L’échiquier belge/ Belgisch schaakbord N° ?
Histoire des maîtres belges de Wasnair et Jadoul ( Ed Rossel 1988)
Washington post L. Kavalek 06 04 1998
Palmares van Paul Limbos : https://www.belgianchesshistory.be/player/limbos-paul/
Auteur : BUSH51